Trong bối cảnh thị trường Trung Quốc thắt chặt các tiêu chí nhập khẩu sầu riêng, nhiều giải pháp về kiểm soát Cadimi đã được đưa ra để gỡ khó cho nhà vườn.

Việc thị trường Trung Quốc siết chặt các biện pháp kiểm soát đã tác động không nhỏ đến ngành hàng sầu riêng trong nước. Ghi nhận tại các tỉnh, thành khu vực ĐBSCL như Cần Thơ, Tiền Giang… giá sầu riêng giảm sâu so với cùng kỳ.

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường TP Cần Thơ, năm 2024, tình hình xuất khẩu sầu riêng của thành phố tương đối thuận lợi. Giá bán của sầu riêng giai đoạn nghịch vụ từ tháng 3 - 4.2024 khá cao, trên dưới 120.000 đồng/kg, mang đến cho nhà vườn lợi nhuận lớn. Còn thời điểm này, sầu riêng Ri 6 có giá dao động từ 35.000 - 50.000 đồng/kg; Dona (Mongthong) ở mức 50.000 - 70.000 đồng/kg. Dù vẫn có lãi nhưng lợi nhuận giảm so với cùng kỳ.

Trước việc thị trường Trung Quốc thắt chặt các tiêu chí về nhập khẩu, nhất là chất vàng O và Cadimi có trong quả sầu riêng, các nhà vườn đang mong chờ động thái từ phía cơ quan chức năng trong việc định hướng, hỗ trợ để sản phẩm làm ra đạt chất lượng, đáp ứng tiêu chí xuất khẩu.

Liên quan đến chất vàng O và Cadimi có trong quả sầu riêng, GS.TS Trần Văn Hâu - nguyên giảng viên cao cấp Trường Đại học Cần Thơ - cho biết, vàng O thường được sử dụng sau khi thu hoạch nên điều nhà vườn cần quan tâm là việc xử lý chất Cadimi. Đây là vấn đề được quan tâm chung tại các nước trồng sầu riêng hiện nay.

GS.TS. Trần Văn Hâu gợi mở, nhà vườn cần ghi chép lại quá trình canh tác rõ ràng, nhất là những vùng trồng sầu riêng xuất khẩu. Để khi cần, nhà vườn sẽ chứng minh được quy trình canh tác của bản thân.

Theo Th.S Lê Thanh Tùng - Phó Chủ tịch Hội làm vườn Việt Nam - để ứng phó với vấn đề này, ngành chức năng đã đưa ra những khuyến cáo đến nhà vườn, doanh nghiệp, nhà kho… về việc không sử dụng các chất bị cấm. Ý thức của người sản xuất là yếu tố đầu tiên.

Đối với nhà vườn, để chắc chắn bản thân không sử dụng Cadimi hay kim loại khác trong quá trình canh tác, những nguyên liệu đầu vào về phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, thuốc trừ cỏ… cần được kiểm soát và truy xuất nguồn gốc.

Sổ tay ghi chép đã được thực hiện từ trước đó khá lâu và tính trung thực là yếu tố quan trọng trong quá trình này.

“Nếu thiếu trung thực trong quá trình ghi chép sẽ vô cùng nguy hiểm. Khi đàm phán 1 loại trái cây xuất khẩu có thể mất từ 10 - 12 năm. Còn nếu bị phát hiện sai sót, chúng ta có thể bị cắt nhập khẩu vào quốc gia đó chỉ trong 1 ngày. Thời gian ngưng lại để tìm hiểu nguyên nhân, giải quyết và khắc phục hậu quả có thể mất mấy tháng hay nghiêm trọng hơn là bị ngưng xuất khẩu và phải đàm phán lại”, Th.S Lê Thanh Tùng nói.

Không chỉ kiểm soát nguồn nguyên liệu đầu vào, việc kịp thời phát hiện và xử lý hàm lượng Cadimi nhiễm trong đất cũng cần được quan tâm.

Ngành nông nghiệp Cần Thơ thông tin, thông thường, nếu đất nhiễm Cadimi, cây trồng dễ hấp thu, dẫn đến nhiễm vào sản phẩm. Về lâu dài, để nhận biết trong đất có Cadimi hay không, phải thực hiện biện pháp lấy mẫu đất các vùng trồng sầu riêng kiểm tra. Cùng với đó, cần kiểm tra PH đất để từ đó có biện pháp giải độc.

Với đất PH thấp, cần bón thêm canxibio để giảm đáng kể sự giải phóng Cadimi và những kim loại nặng khác, giúp giảm mức hấp thu của cây trồng cũng như sinh vật. Một cách khác mà nhà vườn có thể áp dụng là tăng hàm lượng vật chất hữu cơ. Theo đó, nhà vườn sẽ duy trì hoặc tăng hữu cơ sạch trong đất bằng cách trả lại tàn dư thực vật, bón thêm phân chuồng truyền thống, có thể làm cho sự cố định kim loại nặng và hóa chất độc hại trong đất tốt hơn, hạn chế gây ô nhiễm phân tán.

Nguồn: baolaodong